Trong năm 2023, Sở LĐ-TB&XH đã chủ trì tham mưu UBND tỉnh ban hành Kế hoạch rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo định kỳ của năm, ban hành văn bản chỉ đạo các Sở, ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố tập trung chỉ đạo hoàn thành công tác rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo định kỳ năm 2023.
Sở LĐ-TB&XH đã chú trọng tổ chức tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng để các cấp, ngành và người dân biết, hiểu về chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2022 - 2025, về quy trình rà soát và tổ chức rà soát hộ nghèo, cận nghèo định kỳ năm 2023; về ứng dụng công nghệ thông tin trong rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo.
Sở cũng đã tổ chức các hội nghị tập huấn triển khai, hướng dẫn nghiệp vụ rà soát và ứng dụng phần mềm “Connection” trong rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo cho các địa phương, các thành viên Ban chỉ đạo cấp huyện, lãnh đạo UBND cấp xã, cán bộ giảm nghèo cấp xã và đội ngũ rà soát viên để triển khai thực hiện theo đúng quy trình, công cụ rà soát.
18/18 huyện, thị xã, thành phố ban hành Kế hoạch rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo; thành lập Ban Chỉ đạo rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo ở cấp huyện, cấp xã và có phân công cụ thể địa bàn đứng điểm của mỗi thành viên Ban Chỉ đạo. Công an các địa phương đã chủ động phối hợp cung cấp thông tin, số liệu số hộ dân cư, nhân khẩu để làm cơ sở tính tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo; hỗ trợ xác thực thông tin hộ gia đình được rà soát với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư đảm bảo thông tin thu thập chính xác, đầy đủ.
Việc rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo từ khâu lập danh sách rà soát, tổ chức rà soát phân loại hộ gia đình, tổ chức họp dân để thống nhất kết quả rà soát đến niêm yết, thông báo công khai có sự tham gia đầy đủ của các cấp, ngành liên quan và người dân tham gia giám sát. Nhờ đó, kết quả rà soát đã phản ánh đúng thực chất những nỗ lực của tỉnh trong triển khai chính sách giảm nghèo bền vững thời gian qua.
Theo kết quả rà soát cuối năm 2023, tỷ lệ nghèo đa chiều toàn tỉnh giảm còn 7,47% (33.071 hộ nghèo và hộ cận nghèo đa chiều), giảm 2,1% so với cuối năm 2021 (giảm 8.258 hộ nghèo và hộ cận nghèo đa chiều; trong đó, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều còn 5,57% (24.669 hộ nghèo đa chiều), giảm 2,02% so với cuối năm 2021, bình quân mỗi năm giảm 1,01%; tỷ lệ hộ cận nghèo đa chiều có 1,90% (8.402 hộ cận nghèo đa chiều), tăng 0,02% so cuối năm 2021; tỷ lệ hộ nghèo đa chiều ở các huyện nghèo giảm bình quân mỗi năm: 7,92%; tỷ lệ hộ nghèo đa chiều ở các xã nghèo giảm 9,35%; tỷ lệ hộ nghèo đa chiều dân tộc thiểu số giảm bình quân mỗi năm: 9,88%. Kết quả giảm số hộ nghèo đa chiều năm 2023 đạt 149% so với kế hoạch của Tỉnh uỷ, HĐND và UBND tỉnh đề ra năm 2022 (giảm 3.000 hộ nghèo) và vượt hơn 2,5 lần so với chỉ tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo đa chiều năm 2022 được Thủ tướng Chính phủ giao tại Quyết định số 653/QĐ-TTg ngày 28/5/2022 (giảm từ 0,3-0,4%).
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo tại các địa phương vẫn còn những tồn tại, hạn chế trong khâu tổ chức thực hiện điều tra, rà soát; như cán bộ thôn, xã, thành viên Ban Chỉ đạo giảm nghèo xã chưa nắm được nội dung quy trình, đối tượng điều tra, rà soát; quá trình điều tra, rà soát không thu thập và ghi chép đầy đủ thông tin hoặc không đúng quy trình điều tra; hầu hết rà soát viên ở cấp xã chọn là Trưởng thôn, khối phố và Trưởng ban công tác Mặt trận, công việc tại địa phương rất nhiều, tuổi lớn nên việc tiếp cận, sử dụng phần mềm rà soát và thực hiện các thao tác trên điện thoại còn khá chậm, vẫn còn sai sót... một số hộ dân còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào chính sách hỗ trợ của Nhà nước nên không muốn thoát nghèo hoặc vào hộ nghèo, hộ cận nghèo dẫn đến cung cấp thông tin thiếu chính xác, nhất là các thông tin về tài sản, thu nhập.
Phát huy những kết quả đạt được, khắc phục những tồn tại hạn chế, để công tác điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo trong thời gian đến được triển khai thực hiện hiệu quả, đúng quy định, Sở LĐ-TB&XH xác định những giải pháp cụ thể cần phải tập trung thực hiện như sau:
- Các cấp ủy, chính quyền, các ngành, đoàn thể từ tỉnh đến cơ sở cần tiếp tục tập trung, quan tâm công tác tuyên truyền, quán triệt sâu sắc mục đích, ý nghĩa, yêu cầu của điều tra, rà soát hộ nghèo, cận nghèo. Trong đó, đáng chú ý là kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ số hộ nghèo phát sinh hàng năm trên địa bàn và giải trình, báo cáo cụ thể các nguyên nhân phát sinh hộ nghèo. Có như vậy, công tác rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo mới bảo đảm đúng đối tượng, không bỏ sót và củng cố niềm tin của nhân dân với chủ trường đường lối của Đảng, chính sách, xã hội của Nhà nước đến với đối tượng bảo đảm, kịp thời hơn.
- Tăng cường tập huấn, hướng dẫn về chuẩn nghèo, quy trình rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2022- 2025, ứng dụng công nghệ thông tin bằng phần mềm “Connection” trong rà soát HN, HCN theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2022-2025 cho các thành viên Ban chỉ đạo cấp huyện, lãnh đạo UBND cấp xã, cán bộ giảm nghèo cấp xã (LĐ-TB&XH, Cộng tác viên giảm nghèo), nhất là đội ngũ rà soát viên để triển khai thực hiện theo đúng quy trình, công cụ rà soát.
- Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, đôn đốc thực hiện rà soát hộ nghèo, cận nghèo tại các địa phương; kịp thời hướng dẫn, giải quyết các khó khăn vướng mắc cho các địa phương trong quá trình triển khai thực hiện.
Tin: Văn phòng Sở LĐTBXH